WLASNOŚCI I ZASTOSOWANIE STALI

STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA ZIMNO

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Co Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C]> hartowanym HRC zmiękczonym HB
NC6   1,3-1,45 1,5-1,8 0,15-0,45 max 0,03 max 0,03 1,3-1,65 max 0,35 max 0,2 max 0,2 0,1-0,25   max 0,35 810-830 150-260 62 248 matryce, wykrojniki, narzynki, rozwiertaki, frezy, gwintowniki
NC10   1,3-1,45 0,4-0,7 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 11-13 max 0,35 max 0,2 max 0,2 max 0,15   max 0,35 980-1000 150-260 60 255 wykrojniki, pierścienie do przecinania, noże, przebijaki, sprawdziany
NC11 1.2080 1,8-2,1 0,15-0,45 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 11-13 max 0,35 max 0,2 max 0,2 0,6-0,8   max 0,35 960-1000 220-520 62 255 ciągadła, wykrojniki, gwintowniki, noże, matryce, stemple
NC11LV 1.2379 1,5-1,7 0,15-0,45 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 11-13 max 0,35 0,7-1 max 0,2 0,1-0,25   max 0,35 960-1030 220-520 60 255 przeciągacze, frezy, rozwiertaki, wykrojniki, narzędzia tnące
NMV 1.2842 0,85-0,95 1,8-2,1 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 max 0,35 max 0,35 max 0,2 max 0,2 max 0,15   max 0,35 780-800 200-280 61 229 sprawdziany, gwintowniki i narzynki, wykrojniki, noże, stemple
NW1 1.2414 1,1-1,25 0,15-0,45 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 max 0,35 max 0,35 max 0,2 1,1-1,5 0,15-0,3   max 0,35 780-800 200-320 62 229 noże do drewna i papieru, wiertła, spirale, piły, stemple
NZ3 1.2550 0,5-0,6 0,15-0,45 0,8-1,1 max 0,03 max 0,03 0,9-1,2 max 0,35 max 0,2 1,7-2,1 0,15-0,3   max 0,35 900-920 200-320 57 255 przebijaki, przecinaki, matryce, stemple, narzędzia do drewna
N8E 1.1525 0,75-0,84 0,15-0,3 0,15-0,3 max 0,025 max 0,025 max 0,15 max 0,2         max 0,2 770-790 180-300 61 187 noże, sprężyny, formy kuźnicze, narzędzia do drewna, walce
N9E 1.1830 085-0,94 0,15-0,3 0,15-0,3 max 0,025 max 0,025 max 0,15 max 0,2         max 0,2 760-780 180-300 62 197 przebijaki, gwintowniki, narzędzia do obróbki wiórowej metali
N12E 1.1663 1,15-1,24 0,15-0,3 0,15-0,3 max 0,025 max 0,025 max 0,15 max 0,2         max 0,2 760-780 180-300 63 207 pilniki, stemple, rozwiertaki, frezy, narzędzia do twardych kamieni

STAL NARZĘDZIOWA DO PRACY NA GORĄCO

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Co Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] hartowanym HRC zmiekczonym HB
WCL 1.2343 0,32-0,42 0,2-0,5 0,8-1,2 max 0,03 max 0,03 4,5-5,5 max 0,35 1,2-1,5 max 0,3 0,3-0,5 max 0,3 max 0,3 980-1030 450-550 57 229 formy do odlewów ciśnieniowych, wkładki matrycowe
WCLV 1.2344 0,35-0,45 0,2-0,5 0,8-1,2 max 0,03 max 0,03 4,5-5,5 max 0,35 1,2-1,5 max 0,3 0,8-1,1 max 0,3 max 0,3 1000-1050 450-550 57 229 matryce i stemple do wyciskania, walce oporowe
WNL 1.2713 0,5-0,6 0,5-0,8 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 0,5-0,8 1,4-1,8 0,15-0,25 max 0,3 max 0,1 max 0,3 max 0,3 840-860 450-550 62 241 kowadła, stemple, matryce kuźnicze

STAL NARZĘDZIOWA SZYBKOTNĄCA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Co Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] hartowanym HRC zmiękczonym HB
SW7M 1.3343 0,82-0,92 max 0,4 max 0,5 max 0,03 max 0,03 3,5-4,5 max 0,4 4,5-5,5 6-7 1,7-2,1 max 0,5 max 0,3 1190-1230 550-570 65 207-269 wiertła, rozwiertaki, frezy, narzędzia do obróbki koł zębatych
SW18 1.3355 0,75-0,85 max 0,4 max 0,5 max 0,03 max 0,03 3,5-4,5 max 0,4 max 0,7 17-19 1-1,4   max 0,3 1230-1270 550-570 65 223-285 noże, frezy, wiertła,brzeszczoty pił
SK10V 1.3207 1,15-1,3 max 0,4 max 0,5 max 0,03 max 0,03 3,5-4,5 max 0,4 3-3,6 9-11 2,7-3,2 9,5-10,5 max 0,3 1190-1240 550-570 67 241-302 wysoko wydajne frezy, noże tokarskie i frezerskie

STAL NIERDZEWNA MARTENZYTYCZNA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Co Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C]
4H13 1.4034 0,43-0,5 max 1,0 max 1,0 max 0,04 max 0,03 12,5-14,5             950-1050 700-790 narzędzia skrawające i tnące, łożyska, tłoki, sprężyny
H17N2 1.4057 0,12-0,22 max 1,5 max 1,0 max 0,04 max 0,03 15-17 1,5-2,5               narzędzia, zawory, ślimaki w przemyśle spożywczym i mleczarskim

STAL ŻAROODPORNA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Żaroodporność Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Al Ti Zmiekczanie [°C] Odpuszczanie [°C] Przesycanie [°C] [°C]
H6S2   max 0,15 max 0,7 1,5-2 max 0,04 max 0,03 5-6,5 max 0,6           930-950 780-800   800 części nośne i szyny, kołpaki i rury pieców przemysłowych i kotłów parowych
H25T   max 0,15 max 0,8 max 1,0 max 0,045 max 0,03 24-27 max 0,6         max 0,8 730-780     1100 części mechaniczne pieców, skrzynki do wyżarzania, osłony
H13JS 1.4724 max 0,12 max 0,8 1-1,3 max 0,04 max 0,03 12-14 max 0,5       0,8-1,1   800-850     950 części kotłów parowych i pieców przemysłowych
H23N18 1.4843 max 0,2 max 1,5 max 1,0 max 0,045 max 0,03 22-25 17-20               1100-1150 1050 silnie obciążone części aparatury przemysłowej
H25N20S2 1.4841 max 0,2 max 1,5 2-3 max 0,045 max 0,03 24-27 18-21               1100-1150 1100 silnie obciążone elementy urządzeń, kosze do wypalania porcelany

STAL DO ULEPSZANIA CIEPLNEGO

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Al Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
  1.2311 0,35-0,45 1,30-1,60 0,20-0,40 max 0,03 max 0,03 1,80-2,10   0,15-0,25         880-900 450-600 54 HRC 241 HB wkładki i korpusy form do tworzyw sztucznych i form ciśnieniowych
40H 1.7035 0,36-0,45 0,5-0,9 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 0,8-1,2 max 0,3 max 0,1 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,25 820-870 500-670 980 780 wały, tuleje, osie, przekładnie zębate
40HM 1.7225 0,38-0,45 0,4-0,7 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 0,9-1,2 max 0,3 0,15-0,25 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,25 820-860 540-680 980 880 koła zębate, wały, wirniki
36HNM 1.6511 0,32-0,4 0,5-0,8 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 0,9-1,2 0,9-1,2 0,15-0,25 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,25 820-860 540-680 830 690 wały, korbowody, pomp i pras, części sterujące, pierścienie
30HGS   0,28-0,35 0,8-1,1 0,9-1,2 max 0,035 max 0,035 0,8-1,1 max 0,3 max 0,1 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,25 860-880 500-650 1080 830 czopy, wały, wrzeciona, rolki, tuleje, kołnierze,dźwignie, kołla zębate
35HGS   0,32-0,4 0,8-1,1 1,1-1,4 max 0,035 max 0,035 1,1-1,4 max 0,3 max 0,1 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,25 860-880 500-650 1620 1280

STAL DO NAWĘGLANIA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Ti Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
16HG 1.7131 0,14-0,19 1-1,3 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 0,8-1,1 max 0,3   max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,3 860-900 150-200 830 590 koła zębate, wałki rozrządcze, ślimaki, sworznie
20HG 1.7147 0,17-0,22 1,1-1,4 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 1-1,3 max 0,3   max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,3 860-900 150-200 1080 740
18HGM 1.7262 0,16-0,23 0,9-1,2 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 0,9-1,2 max 0,3 0,2-0,3 max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,3 860-900 170-200 1080 880 na części o dużej wytrzymałości rdzenia-koła zębate, wały
18HGT   0,17-0,23 0,8-1,1 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 1-1,3 max 0,3   max 0,2 max 0,05 0,05-0,12 max 0,3 850-880 150-200 980 830 na części wysokoobciążone o dużej wytrzymałości
18H2N2 1.5920 0,15-0,22 0,4-0,7 0,17-0,37 max 0,035 max 0,035 1,8-2,1 1,8-2,1   max 0,2 max 0,05 max 0,05 max 0,3 840-870 170-200 1230-1470 830 koła zębate, przekłladnie o bardzo dużej wytrzymałości i ciągliwości

STAL SPRĘŻYNOWA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Ti Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
50HS   0,45-0,55 0,3-0,6 0,8-1,2 max 0,03 max 0,03 0,9-1,2 max 0,4         max 0,25 840-860 500-540 1320 1180 resory, sprężyny do pojazdów mechanicznych, amortyzatorów, dławików, sprężyny zaciskowe
50HF 1.8159 0,46-0,54 0,5-0,8 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 0,8-1,1 max 0,4     0,1-0,2   max 0,25 840-860 480-520 1280 1080
65G 1.1260 0,6-0,7 0,9-1,2 0,15-0,4 max 0,03 max 0,03 max 0,3 max 0,3           830 480 980 780 sprężyny o małych przekrojach i podkładki sprężynujące

STAL DO AZOTOWANIA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Ti Al Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
38HMJ 1.8509 0,35-0,42 0,3-0,6 0,17-0,37 max 0,025 max 0,025 1,35-1,65 max 0,25 0,15-0,25 max 0,2 max 0,05 max 0,05 0,7-1,1 880-940 570-650 980 830 na części konstrukcyjne o dużej twardości powierzchni

STAL ŁOŻYSKOWA

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Co Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
H15 1.3505 0,95-1,1 0,25-0,45 0,15-0,35 max 0,027 max 0,02 1,3-1,65 max 0,3         max 0,3 830-870 150-170 235 590-780 pierścienie, wałki, kulki, igły łożysk tocznych

POZOSTAŁE GATUNKI STALI

Gatunek Skład chemiczny Obróbka cieplna Twardość w stanie Zastosowanie
PN W.nr C Mn Si P S Cr Ni Mo W V Al Cu Hartowanie [°C] Odpuszczanie [°C] Rm [MPa] Re [MPa]
18G2A 1.0562 max 0,2 1-1,5 0,2-0,55 max 0,04 max 0,04 max 0,3 max 0,3       max 0,02 max 0,3     490-630 335 konstrukcje spawane i zgrzewane pracami w obniżonych temperaturach
45 1.0503 0,42-0,5 0,5-0,8 0,1-0,4 max 0,04 max 0,04 max 0,3 max 0,3 max 0,1     max 0,05 max 0,3 820-860 550-660 650-800 430 osie, wrzeciona, walce, wirniki średnio obciążone i odporniejsze na ścieranie
55 1.0535 0,52-0,6 0,6-0,9 0,1-0,4 max 0,04 max 0,04 max 0,3 max 0,3 max 0,1     max 0,05 max 0,3 810-850 550-660 750-900 490